استفاده از هیالورونیک اسید و وزن‌های مولکولی مختلف آن در صنعت زیبایی

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چگونه می‌توان پوست را بدون جراحی یا روش‌های تهاجمی، مرطوب، صاف و جوان نگه داشت؟ یا شاید تعجب کرده‌اید که چرا برخی محصولات مراقبت پوستی، مانند سرم‌های حاوی هیالورونیک اسید، به سرعت پوست را شاداب و پر می‌کنند؟ هیالورونیک اسید (HA)، ماده‌ای طبیعی در بدن انسان، به دلیل توانایی خارق‌العاده‌اش در جذب و نگهداری آب، به یکی از ستارگان صنعت زیبایی تبدیل شده است. اما راز واقعی این ماده در تنوع وزن‌های مولکولی آن نهفته است—از مولکول‌های بزرگ که روی پوست می‌نشینند تا مولکول‌های کوچک که به عمق پوست نفوذ می‌کنند. در این مقاله، با نگاهی علمی و در عین حال قابل فهم، به بررسی کاربردهای هیالورونیک اسید در مراقبت پوستی و تفاوت‌های بین وزن‌های مولکولی مختلف آن می‌پردازیم. هدف ما این است که مانند استادی که موضوعی پیچیده را برای دانشجویان توضیح می‌دهد، این مفاهیم را با مثال‌های ساده روشن کنیم.

آیا می‌توان با یک ماده طبیعی، پوست را جوان و شاداب کرد؟

• هیالورونیک اسید چیست؟ ماده‌ای طبیعی در پوست که رطوبت را حفظ کرده و به پوست حجم و شادابی می‌بخشد.
• کاربرد در زیبایی: در سرم‌ها، کرم‌ها و فیلرها برای مرطوب‌سازی، کاهش چین‌وچروک و بهبود بافت پوست استفاده می‌شود.
• وزن‌های مولکولی مختلف: هیالورونیک اسید با وزن‌های بالا، متوسط، پایین و بسیار پایین اثرات متفاوتی دارد؛ از مرطوب‌سازی سطحی تا ترمیم عمیق.
• ایمنی: به طور کلی ایمن است، اما انتخاب محصول مناسب و مشاوره با متخصص پوست ضروری است.
• هشدار: ادعاهای اغراق‌آمیز درباره نتایج فوری ممکن است گمراه‌کننده باشد؛ اثرات به زمان نیاز دارند.

چرا هیالورونیک اسید مهم است؟

هیالورونیک اسید مانند یک اسفنج در پوست عمل می‌کند که آب را جذب کرده و پوست را پر و صاف نگه می‌دارد. مثلاً، اگر پوست شما خشک و کدر است، یک سرم حاوی هیالورونیک اسید می‌تواند آن را مانند یک لیوان آب برای پوست‌تان مرطوب کند.

وزن‌های مولکولی چه تفاوتی دارند؟

• وزن بالا: روی پوست می‌نشیند و رطوبت را حفظ می‌کند.
• وزن متوسط: کمی عمیق‌تر نفوذ کرده و رطوبت بیشتری فراهم می‌کند.
• وزن پایین: به لایه‌های عمیق‌تر پوست می‌رسد و می‌تواند کلاژن را تحریک کند.
• وزن بسیار پایین: عمیق‌ترین نفوذ را دارد و برای ترمیم پوست مناسب است.

چگونه استفاده کنیم؟

برای بهترین نتیجه، از سرم‌های حاوی ترکیبی از وزن‌های مختلف هیالورونیک اسید استفاده کنید و آن را روی پوست مرطوب بمالید تا جذب بهتری داشته باشد.

آیا ایمن است؟

بله، هیالورونیک اسید معمولاً ایمن است، اما پوست‌های حساس ممکن است به انواع وزن پایین واکنش نشان دهند. همیشه با متخصص پوست مشورت کنید.

1. هیالورونیک اسید چیست؟

هیالورونیک اسید یک گلیکوزآمینوگلیکان (GAG) است که به طور طبیعی در بافت‌های همبند بدن، به‌ویژه پوست، چشم‌ها و مفاصل یافت می‌شود. این پلی‌ساکارید از واحدهای تکراری دی‌ساکارید (گلوکورونیک اسید و N-استیل‌گلوکزآمین) تشکیل شده و به دلیل ساختار شیمیایی‌اش، می‌تواند مقادیر زیادی آب را جذب کند—تا 1000 برابر وزن خود. در پوست، هیالورونیک اسید نقش کلیدی در حفظ رطوبت، حجم و خاصیت ارتجاعی دارد و به پوست ظاهری پر و شاداب می‌بخشد.

در درماتولوژی و مراقبت پوستی، هیالورونیک اسید به دلیل خواص مرطوب‌کنندگی، ضدپیری و ترمیمی‌اش در محصولات موضعی (مانند سرم‌ها، کرم‌ها و ماسک‌ها) و تزریقی (مانند فیلرهای پوستی) استفاده می‌شود. این ماده به پوست کمک می‌کند تا رطوبت را حفظ کند، چین‌وچروک‌ها را کاهش دهد و بافت پوست را بهبود بخشد. در مورد هیالورونیک اسید می‌توانید در مقاله‌ی مرتبط به خودش بیشتر بخوانید.

2. کاربردهای هیالورونیک اسید در مراقبت پوستی

هیالورونیک اسید به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردش، کاربردهای گسترده‌ای در مراقبت پوستی دارد:

• مرطوب‌سازی: هیالورونیک اسید با جذب آب، پوست را هیدراته نگه می‌دارد و از خشکی و پوسته‌پوسته شدن جلوگیری می‌کند. این خاصیت به‌ویژه برای پوست‌های خشک یا دهیدراته مفید است.
• کاهش چین‌وچروک: با افزایش رطوبت و حجم پوست، هیالورونیک اسید می‌تواند ظاهر خطوط ریز و چین‌وچروک‌ها را کاهش دهد، به‌ویژه در نواحی مانند اطراف چشم‌ها و دهان.
• بهبود خاصیت ارتجاعی: هیالورونیک اسید با حفظ رطوبت درم، به حفظ ساختار کلاژن و الاستین کمک می‌کند و پوست را سفت‌تر و انعطاف‌پذیرتر می‌سازد.
• ترمیم پوست: برخی اشکال هیالورونیک اسید، به‌ویژه با وزن مولکولی پایین، می‌توانند التهاب را کاهش داده و به ترمیم پوست آسیب‌دیده کمک کنند.
• محافظت در برابر عوامل محیطی: هیالورونیک اسید با وزن مولکولی بالا یک لایه محافظ روی پوست تشکیل می‌دهد که از تبخیر رطوبت و آسیب‌های ناشی از اشعه UV و آلودگی جلوگیری می‌کند.

مثال: اگر پوست شما مانند یک گل خشک‌شده باشد، هیالورونیک اسید مانند آبی است که گل را دوباره شاداب و پرطراوت می‌کند.

3. وزن‌های مولکولی مختلف هیالورونیک اسید

وزن مولکولی هیالورونیک اسید، که بر حسب کیلو دالتون (kDa) اندازه‌گیری می‌شود، تعیین‌کننده عمق نفوذ و اثرات آن در پوست است. در ادامه، انواع مختلف وزن‌های مولکولی و کاربردهای آن‌ها بررسی می‌شود:

3.1. هیالورونیک اسید با وزن مولکولی بالا (HMW-HA)

• وزن مولکولی: بیش از 1800 kDa
• خواص: مولکول‌های بزرگ این نوع هیالورونیک اسید نمی‌توانند به لایه‌های عمیق پوست نفوذ کنند. در عوض، روی سطح اپیدرم باقی می‌مانند و یک لایه محافظ تشکیل می‌دهند که رطوبت را حفظ کرده و از تبخیر آب جلوگیری می‌کند.
• کاربردها: مرطوب‌سازی سطحی، ایجاد اثر سفت‌کننده فوری، محافظت در برابر عوامل محیطی مانند اشعه UV و آلودگی.
• مزایا: ایمن، بدون خطر تحریک، مناسب برای پوست‌های حساس.
• معایب: اثرات محدود به سطح پوست، بدون نفوذ عمیق.
• مثال: مانند یک سپر محافظ است که روی پوست قرار می‌گیرد و رطوبت را قفل می‌کند.

3.2. هیالورونیک اسید با وزن مولکولی متوسط (MMW-HA)

• وزن مولکولی: 1000 تا 1800 kDa
• خواص: این مولکول‌ها می‌توانند تا حدی به اپیدرم نفوذ کنند و رطوبت را در لایه‌های سطحی و میانی پوست حفظ کنند.
• کاربردها: مرطوب‌سازی ترکیبی (سطحی و نیمه‌عمیق)، بهبود بافت پوست، کاهش خطوط ریز.
• مزایا: تعادل بین مرطوب‌سازی سطحی و عمقی، مناسب برای انواع پوست.
• معایب: نفوذ محدود به درم، اثرات کمتر در مقایسه با LMW-HA.
• مثال: مانند یک اسفنج است که آب را به لایه‌های میانی پوست می‌رساند.

3.3. هیالورونیک اسید با وزن مولکولی پایین (LMW-HA)

• وزن مولکولی: کمتر از 1000 kDa
• خواص: مولکول‌های کوچک‌تر می‌توانند به لایه درم نفوذ کنند، رطوبت عمیق‌تری فراهم کرده و تولید کلاژن و الاستین را تحریک کنند. همچنین خواص ضدالتهابی دارند.
• کاربردها: ترمیم پوست آسیب‌دیده، کاهش چین‌وچروک‌های عمیق‌تر، بهبود خاصیت ارتجاعی.
• مزایا: نفوذ عمیق، اثرات طولانی‌مدت، مناسب برای پوست‌های خشک یا بالغ.
• معایب: ممکن است در پوست‌های حساس تحریک ایجاد کند.
• مثال: مانند یک تعمیرکار است که به عمق پوست می‌رود و ساختار آن را بازسازی می‌کند.

3.4. هیالورونیک اسید با وزن مولکولی بسیار پایین (Oligo HA)

• وزن مولکولی: کمتر از 50 kDa
• خواص: این مولکول‌های بسیار کوچک می‌توانند به عمیق‌ترین لایه‌های پوست نفوذ کنند و اثرات ترمیمی و ضدالتهابی قوی ارائه دهند.
• کاربردها: درمان‌های پیشرفته پوستی، بازسازی پوست آسیب‌دیده، کاهش التهاب.
• مزایا: نفوذ عمیق، اثرات ترمیمی قوی.
• معایب: خطر تحریک در پوست‌های حساس، استفاده کمتر رایج.
• مثال: مانند یک جراح میکروسکوپی است که در عمیق‌ترین لایه‌های پوست کار می‌کند.

جدول مقایسه وزن‌های مولکولی هیالورونیک اسید

4. کاربردهای درماتولوژیک هیالورونیک اسید

هیالورونیک اسید در درماتولوژی به دلیل خواص چندگانه‌اش کاربردهای متنوعی دارد:

• مرطوب‌سازی پوست خشک: هیالورونیک اسید به‌ویژه برای پوست‌های دهیدراته یا در شرایط آب‌وهوایی خشک مؤثر است.
• کاهش علائم پیری: با پر کردن پوست و کاهش خطوط ریز، به پوست ظاهری جوان‌تر می‌بخشد.
• ترمیم پوست آسیب‌دیده: LMW-HA و Oligo HA می‌توانند در درمان زخم‌ها، سوختگی‌ها و التهابات پوستی کمک کنند.
• فیلرهای پوستی: هیالورونیک اسید در فیلرهای تزریقی برای افزایش حجم لب‌ها، گونه‌ها و کاهش چین‌وچروک‌های عمیق استفاده می‌شود.
• محافظت در برابر اشعه UV: HMW-HA با تشکیل لایه محافظ، از پوست در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کند.

آیا برندها از تمام وزن‌های مولکولی هیالورونیک اسید در محصولات استفاده می‌کنند؟

گاها دیده می‌شود که برندها از یک یا چند وزن مولکولی مختلف هیالورونیک اسید در محصولات خود استفاده می‌کنند. از جمله این برندها می‌توان به بایوهیالوکس اشاره کرد. ویال‌های بایوهیالوکس همگی بر پایه هیالورونیک اسید در ۶ وزن مولکولی متفاوت هستند. این برند محصول کمپانی بلومیج بایوتک، بزرگترین تامین کننده هیالورونیک اسید غیرحیوانی جهان است.

ویال‌های بایوهیالوکس

 نکات مهم در استفاده از هیالورونیک اسید

برای بهره‌برداری بهینه از هیالورونیک اسید در مراقبت پوستی، نکات زیر را در نظر بگیرید:

• ترکیب وزن‌های مولکولی: محصولات حاوی ترکیبی از HMW-HA، MMW-HA و LMW-HA بهترین نتایج را ارائه می‌دهند، زیرا هم مرطوب‌سازی سطحی و هم عمقی را فراهم می‌کنند.
• روش استفاده: هیالورونیک اسید را روی پوست مرطوب بمالید تا جذب بهتری داشته باشد. پس از آن، از یک مرطوب‌کننده برای قفل کردن رطوبت استفاده کنید.
• پایداری محصول: هیالورونیک اسید باید در فرمولاسیون‌های پایدار عرضه شود تا از تجزیه آن جلوگیری شود.
• ترکیب با مواد دیگر: هیالورونیک اسید اغلب با موادی مانند گلیسیرین، نیاسینامید یا پپتیدها ترکیب می‌شود تا اثربخشی آن افزایش یابد.
• احتیاط برای پوست‌های حساس: LMW-HA و Oligo HA ممکن است در پوست‌های حساس تحریک ایجاد کنند، بنابراین آزمایش پوستی توصیه می‌شود.

نتیجه‌گیری

هیالورونیک اسید به دلیل توانایی بی‌نظیرش در حفظ رطوبت، یکی از مهم‌ترین مواد در مراقبت پوستی و درماتولوژی است. تفاوت‌های بین وزن‌های مولکولی مختلف آن—از HMW-HA که مرطوب‌سازی سطحی ارائه می‌دهد تا LMW-HA و Oligo HA که به لایه‌های عمیق‌تر نفوذ می‌کنند—امکان استفاده هدفمند از این ماده را فراهم می‌کند. با انتخاب محصولات حاوی ترکیبی از وزن‌های مولکولی مختلف و استفاده صحیح، می‌توان به پوستی مرطوب، صاف و جوان دست یافت. با این حال، مشاوره با متخصص پوست برای انتخاب محصول مناسب و جلوگیری از عوارض احتمالی ضروری است.

منابع

• Jegasothy SM, Zabolotniaia V, Bielfeldt S. Efficacy of a new topical nano-hyaluronic acid in humans. J Clin Aesthet Dermatol. 2014;7(3):27–9. [PubMed] [Google Scholar]
• Pavicic T, Gauglitz GG, Lersch P, et al. Efficacy of cream-based novel formulations of hyaluronic acid of different molecular weights in anti-wrinkle treatment. J Drugs Dermatol. 2011;10(9):990–1000. [PubMed] [Google Scholar]
• Stern R, Maibach HI. Hyaluronan in skin: aspects of aging and its pharmacologic modulation. Clin Dermatol. 2008;26(2):106–22. [DOI] [PubMed] [Google Scholar]
• Bukhari SNA, Roswandi NL, Waqas M, et al. Hyaluronic acid, a promising skin rejuvenating biomedicine: A review of recent updates and pre-clinical and clinical investigations on cosmetic and nutricosmetic effects. Int J Biol Macromol. 2018;120(Pt B):1682–95. [DOI] [PubMed] [Google Scholar]
• Essendoubi M, Gobinet C, Reynaud R, et al. Human skin penetration of hyaluronic acid of different molecular weights as probed by Raman spectroscopy. Skin Res Technol. 2016;22(1):55–62. [DOI] [PubMed] [Google Scholar]